Akım Trafosu Kullanarak Akım Ölçmek deneyi

Endüstride birçok tesiste AC elektrik enerjisi kullanılır. Bu tesislerin koruma ve kontrol devrelerinde ölçü aletleri ve röleleri vardır. Bu durum yüksek gerilim ve büyük akımların ölçülmesini zorunlu kılmaktadır, bu işlemin direkt olarak yapılması çok zor ve tehlikelidir. Çünkü ölçü aletlerinin yüksek gerilime ve büyük akım değerlerine dayanacak şekilde yapılması mümkün değildir. Bu gibi devrelerde belirli standartlarda yapılmış, ucuz ve küçük yapılı ölçü aletleri ve kontrol cihazlarının yüksek gerilim ve büyük akımlı hatlara
bağlanmasını sağlayan transformatörler kullanılır. Bu transformatörlere ölçü transformatörleri denir. Ölçü transformatörlerinin sekonder uçlarına ampermetre, voltmetre, wattmetre, sayaç ve koruma röleleri bağlanır.

Ölçü transformatörleri iki kısma ayrılır:

Akım transformatörleri
Gerilim transformatörleri
Gerilim transformatörleri çok yüksek gerilimlerin ölçülmesinde kullanıldığından
burada değinilmeyecektir.


 Akım Transformatörleri
Büyük değerli akımların ölçülmesinde akım transformatörleri kullanılır. Akım
transformatörlerinin primer sargısından ölçülecek akım sekonder sargısından ise ölçü aleti
akımı geçer. Örneğin, 100/5 dönüştürme oranına sahip bir transformatörün primer
sargısından 100 A akım geçerken sekonder sargısından ve sekonder sargısına bağlı ölçü
aletinden 5 A akım geçer. Dijital ampermetrelerde 5 A’lik sekonder akımı ölçü aletinden
geçtiğinde, ölçü aletine girilen akım transformatörü oranı 100/5 olarak ayarlanmış ise ölçü
aleti gösterge ekranında 100 A akım değeri gösterir. Burada akım transformatörünün görevi
büyük değerli akımı ölçü aletini tehlikeye sokmayacak değere düşürerek güvenli ölçme
sağlamaktır.

Akım transformatörlerinin primer uçları K-L, sekonder uçları k-l olarak
gösterilir. Akım transformatörleri, hassasiyet sınıfı ve dönüştürme oranlarına göre seçilerek
kullanılır. Akım transformatörlerinde sekonder sargı uçları açık bırakılmamalıdır. Bu durum
akım trafosunun yanarak kullanılmaz hale gelmesine neden olabilir. 1000 A kadar akım
transformatörleri aşağıda verilmiştir