Uygulamada kullanılan bir bobinin endüktansı çeşitli faktörlere göre azalmakta ya da
artmaktadır. Bunlar:
Ø Sarım sayısı
Ø Nüvenin cinsi
Ø Sarımlar arası aralık
Ø Tel kesiti
Ø Bobinin biçimi
Ø Sargı katı sayısı
Ø Bobinin çapı
Ø Sargı tipi
Ø Uygulanan AC gerilimin frekansıdır.
Bobine doğru gerilim uygulandığında, geçen akıma bobinin ( R ) omik direnci karşı
koyarken aynı bobine alternatif gerilim uygulandığında, alternatif akıma gösterilen direnç
daha büyük olur. Alternatif akımdaki bobinin bu direnci (XL) ile ifade edilir ve endüktif
direnç olarak tanımlanır.
Endüktif reaktans:
XL=2.π.f.L
formülü ile hesaplanır.
Burada:
XL=Endüktif reaktans (Ω)
f= Frekans (Hz)
L= Endüktanstır (Henry)
Örnek: 1 Henry’lik bir bobinin frekansı 50 Hz olan şebeke hattı üzerinde çalışmaktadır. Bu
bobinin endüktif reaktansını ve doğru gerilim uygulandığındaki endüktif reaktansını
bulunuz.
XL= 2.π.f.L=2.3,14.50.1=314 Ω : Alternatif akımdaki endüktif reaktansı
XL= 2.π.f.L=2.3,14.0.1= 0 Ω : Doğru akımdaki endüktif reaktansı
Buradan da görüldüğü gibi bobinlerin alternatif akıma karşı gösterdikleri zorluk doğru
akımda olduğundan çok daha fazladır. Çünkü alternatif akımda zamana karşı değişim söz
konusudur. Bobinlerin hepsi endüktansa sahip olduklarından, endüktansın etkisi ile alternatif
akımın değişimine karşı koymaya çalışır. Bu durum endüktif reaktansı oluşturur. Doğru
akımda frekans değerinin 0 olmasıyla akım değerinde herhangi bir değişiklik olmaz.
Dolayısıyla endüktansın akım değişimi ile karşılaşmadığı için karşı koyacak bir sebebi
kalmamıştır ve endüktif reaktans değeri doğru akımda sıfırdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder