Anonim şirket, bir unvana sahip, esas sermayesi muayyen ve
paylara bölünmüş olan ve borçlardan dolayı yalnız mameleki ile mesul bulunan
şirkettir. Ortakların mesuliyeti taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile
mahduttur. Anonim ortaklığı Bir unvan altında, ekonomik amaç ve konular için
kurulan, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş, ortaklarının sorumu
üstlendikleri sermaye payları ile sınırlı, ortaklık sıfatı paya göre belirli
olan, hak ehliyeti işletme konusu ile sınırlı, tüzel kişiliğe sahip bir ticaret
ortaklığıdır.
Unvan
Anonim ortaklıkların unvanları, adlarıdır. Anonim
ortaklığın unvanı, unvanda bulunması zorunlu bir çekirdek ve buna yapılacak
eklerden oluşur.
Çekirdek
Anonim ortaklığın unvanında, ortaklık konusunun gösterilmesi
ve “anonim şirket” kelimelerinin
bulunması şarttır. Kanunun ifadesi kesin olmakla beraber, bu ibare Anonim
Ortaklık diye yazılabilmelidir. Ayrıca, maddenin ikinci cümlesinden bu ibarenin
AŞ veya AO diye kısaltılarak yazılabileceği anlaşılmaktadır. Anonim ortaklığın
konusuna birçok işler giriyor ise, bunların hepsinin ayrı ayrı unvanda
gösterilmesi şart değildir.
Ekler
Unvanda kullanılabilecek ekler, zorunlu ve isteğe bağlı
olmak üzere ikiye ayrılır.
·
Zorunlu
ekler: Anonim ortaklık ticaret unvanı, sadece tescil edildiği sicil
dairesinde değil, bütün Türkiye'de tekel hakkı verir. Bu ilkenin sonucu olarak
da, bir anonim ortaklığın ticaret unvanında, Türkiye'nin herhangi bir sicil
dairesinde daha önce tescil edilmiş bulunan diğer bir unvandan ayırdedilmesi
gerekli olduğu takdirde, ek kullanılması zorunludur.
·
İsteğe
bağlı ekler: Anonim ortaklık unvanının çekirdeğine, isterse işletmenin
genişlik ve önemi yahut mali durumu hakkında üçüncü kişilerde yanlış bir
kanının oluşmasına yer vermeyecek nitelikte; gerçeğe veya kamu düzenine aykırı
olmamak şartıyla, işletmenin niteliğini belirten ya da hayali adlardan oluşan
ekler yapabilir.
Anonim ortaklık unvanında bir gerçek kişinin ad veya soyadı
bulunabilir. Bu takdirde, Anonim şirket veya Anonim ortaklık ibarelerinin
rumuzla veya kısaltılarak yazılması uygun değildir. Unvanda, Türk, Türkiye,
Cumhuriyet ve Milli kelimelerinin kullanılabilmesi için Bakanlar Kurulunda bu
konuda karar alınmış olması şarttır.
Amaç ve Konu
Anonim ortaklıklar kanunen yasak olmayan her türlü ekonomik
amaç ve konular için kurulabilirler. Şu kadar ki, esas sözleşmede ortaklık
konusunun sınırlarının açıkça gösterilmiş olması şarttır. Kanunumuz, anonim
ortaklıkların her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabileceğini açıkça
beyan etmesine karşın kanımca, bir anonim ortaklıktan söz edebilmek için,
kazanç sağlamak ve ortaklara paylaştırmak amacının güdülmesi gerekir. Anonim
ortaklıklar kanun gereği tacirdir, bu nitelikleri gereği ticari şekilde
işletilen kuruluşlardır ve bunların ticari olmayan etkinlik alanları yoktur.
Anonim ortaklıklar son bir tahlille pay sahiplerinin malıdır ve onlara ortaklık
kanalı ile kar sağlamak aracıdır. Ortaklarına kazanç sağlamak ve paylaştırmak
amacı gütmeyen bir anonim ortaklık düşünülemez. Gelirinin tamamı hayır amacına özgülenmiş bir anonim ortaklık
kurulamaz. Amaç ve konu, ortaklığın hak ehliyetinin sınırlarını da çizer.
Farklı hukuk sistemlerinde anonim ortaklıkların ekonomik olmayan amaç ve
konular için kurulabileceği kabul edilmektedir. Örneğin bir siyasi partinin, bir
dini kuruluşun veya bir hayır kurumunun anonim ortaklık olarak yapılanması
olanaklı olabilmektedir.
Sermaye
Anonim ortaklığın sermayesinin belirli ve paylara bölünmüş
olması gerekir. Bu sermaye “özel
kanunlarda aksine hüküm olmadıkça 5.000 TL”den aşağı olamaz. Bu miktar, Bakanlar Kurulunca 10 katına kadar
artırılabilir. Bakanlar Kurulu bu yetkisine dayanarak anonim ortaklıklarda
asgari sermaye miktarını elli bin Türk Lirasına çıkarmıştır. Sermaye nakit
olarak ifade edilmektedir. Nakidden başka bir hak veya ayın sermaye olarak
konulmuş ise, bunun takdir edilen nakdi değeri esas sözleşmede belirtilmelidir.
Anonim ortaklığa sermaye olarak, nakit, nakidden başka ekonomik değerler,
taşınır ve taşınmaz mallar konulabilir. Ticari itibar ve emek sermaye olarak
konulamaz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder