Katma Protokol ve Geçiş Dönemi (1973-1996)

Katma Protokol

Katma Protokol, 23 Kasım 1970’de Brüksel’de imzalanmış ve tarafların iç hukukla­rında onaylanması ve GATT izninin alınması süreçlerinin ardından 1 Ocak 1973’te yürürlüğe girmiştir. Böylece hazırlık dönemi sona ermiş ve geçiş dönemi başlamış­tır. Katma Protokolün tarafların iç hukuklarında onaylanması işlemlerinin gecike­ceği anlaşıldığından 21 Temmuz 1971’de Protokolün sadece ticari hükümlerini ön­ceden yürürlüğe koyan bir geçici anlaşma imzalanmıştır. Bu Geçici Anlaşma 1 Ey­lül 1971’de yürürlüğe girmiştir. Böylece geçiş dönemi fiilen daha önce başlamıştır.

Katma Protokol, Ankara Anlaşması’nda yer alan hükümlerin Türkiye’nin eko­nomik durumuna uygun bir biçimde yürürlüğe konulmasını sağlayan ve 64 mad­deden oluşan bir “uygulama anlaşması”dır. Zira Ankara Anlaşması’nm belirlediği genel çerçeve, Katma Protokol ile doldurulmuş ve uygulamaya geçirilmiştir.

Katma Protokol, ortaklığın geçiş döneminin uygulanmasına ilişkin koşulları, usulleri, sıra ve süreleri belirlemekte; sanayi ürünlerinde gümrük birliği, tarım için tavizli rejim, işgücünün serbest dolaşımı, yabancı sermaye, yerleşme serbestîsi, re­kabet ve devlet yardımları, ihracatın desteklenmesi ve mali yardımlar gibi temel konularda hükümler içermektedir.