TİCARET POLİTİKASI VE ORTAK GÜMRÜK TARİFESİ

GB ile Türkiye ile AB arasında sanayi ürünleri ticaretinde gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları ve eş etkili tedbirler kaldırılmış, Türkiye üçüncü ülkelere karşı Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) uygulamaya başlamıştır. Bu durumun tek istisnası, 1996 yı­lında başlayan ve 2000 yılı sonuna kadar süren beş yıllık geçiş döneminde, otomo­biller, ayakkabılar, deriden mamuller ve mobilyalar gibi kısıtlı sayıdaki hassas ürü­ne Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) hadlerinden daha yüksek gümrük vergileri tatbik edilmesi olmuştur. 2001 yılından itibaren bu konudaki geçiş süreci de sona ermiş ve tüm sanayi ürünlerinde OGT’ye uyum sağlanmıştır.

Türkiye’ye tek taraflı olarak Ortak Gümrük Tarifesi’ni geçici olmak şartıyla de­ğiştirme ve askıya alma hakkı tanınmışsa da bu durum GB Ortak Komitesine danı­şılarak alınacak karara bağlıdır.

Türkiye, GB’nin işleyişi ile doğrudan ilgili alanlardaki AB Mevzuatını ve bu mev­zuatta zaman içinde yapılacak değişiklikleri kendi mevzuatına aktarma yükümlülü­ğü altına girmiştir. Bu çerçevede, Ortak Ticaret Politikasına ilişkin düzenlemelerin yanı sıra dampingli veya sübvansiyonlu ithalata karşı koruma, tekstil ithalatına iliş­kin otonom düzenlemeler, dâhilde ve hariçte işleme rejimleri de AB ile uyumlu hâ­le getirilmiştir. Ayrıca, her iki tarafın pazarları arasında bütünleşmenin sağlanabil­mesi için diğer alanlarda da uyumlaştırmaya gidilmiştir. Bunlar Ticarette Teknik En­gellerin Kaldırılması (Teknik mevzuat ve standartların uyumlaştırılması), Rekabet hukuku düzenlemeleri, Fikri ve Sınai Mülkiyetin Korunması Düzenlemeleri, kamu alımları, devlet yardımları ve ticari nitelikli devlet tekelleri gibi alanlardır.

Sonuç olarak, AB ile olan GB, tipik bir gümrük birliğinin ötesine geçmiştir. Bu şekliyle “Gümrük Birliği Artı” kavramı olarak adlandırılmaktadır.

Türkiye - AB Gümrük Birliği hangi yönleriyle klasik gümrük birliği modelinden ayrıl­maktadır?