SANAYİDE YAPISAL DEĞİŞİM

Avrupa Birliği (AB) Ekonomik Faaliyetler Sınıflaması na (NACE) göre sanayi sek­törü; madencilik ve taşocakçılığı, imalat sanayi ile elektrik, gaz ve su alt sektörle­rini kapsamaktadır. Türk sanayinde yapısal değişim ortaya konulurken, sanayinin özünü oluşturan imalat sanayindeki gelişmeler ele alınacaktır. İmalat sanayi ise ISIC Rev. 2 ve ISIC Rev. 3 sınıflandırmasına göre, TÜİK tarafından yapılan ayırım­da aşağıdaki sanayi gruplarını kapsamaktadır.

 Bu sanayi grupları; gıda, içki ve tü­tün (31), dokuma, giyim eşyası ve deri sanayi (32), orman ürünleri ve mobilya (33), kağıt, kâğıt ürünleri ve basım (34), kimya, petrol, kömür, kauçuk ve plastik ürünleri (35), taş ve toprağa dayalı sanayi (36), metal ana sanayi (37), metal eş­ya, makine ve teçhizat, ulaşım aracı, ilmi ve mesleki ölçme aletleri (38) ve diğer imalat sanayidir 

Ekonomilerde yüz binlerce mal üretimi olduğundan imalat sanayi mallarını kullanım amaçlarına göre sınıflandırarak gruplandırmak gerekir. Türkiye’de ima­lat sanayinde üretilen mallar, 36 alt sanayi dalında sınıflandırılmıştır. Bunlar; tüke­tim, ara ve yatırım malları üreten sanayi dalları olmak üzere üçe ayrılarak ele alın­mıştır. Bu kapsam içinde televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi yatırım malı sa­yılmaktadır. Çünkü tüm dayanıklı tüketim malı alt sektörleri yatırım malı üreten sektörlerdir.

AB ile 1 Ocak 1996 tarihinde Gümrük Birliği’nin gerçekleştirilmesi sonucunda Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ile Topluluğun yetki alanına giren ürünleri kapsa­yan mallarda serbest dolaşım başlamıştır. Böylece sanayi ürünleri ithalatından alı­nan vergi ve fonlar sıfırlanmış, ithalatta gözetim ve korunma önlemlerine, kota uy­gulamalarına, dâhilde ve hariçte işleme rejimine, haksız ticari uygulamalara, teks­til ürünleri ithalatına ilişkin yeni düzenlemeler yapılmıştır,

AB ile Gümrük Birliği sonrasında Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) üstünde oran­ların uygulandığı kağıt, deri ve deri mamulleri, seramik, tarım alet ve makineleri ile otomotiv sektörlerindeki bazı hassas malların ithalatından alınan vergilerde 1 Ocak 2001 tarihinden itibaren %50’lik son indirim yapılmış ve OGT’ye uyum sağ­lanmıştır. Böylece, bu sanayilerde üçüncü ülkeler ile rekabetin daha da arttığı bir döneme girilmiştir.